Ağaç Budama -Ağaç Şekil Verme - Meyve Ağacı Budama Yöntemleri

      Meyve ağaçlarında budama meyve verimliliği açısından zirai bakımın temelini oluşturur. Düzgün ve türüne uygun budanmamış bir meyve ağacına istediğiniz kadar kimyasal ve organik gübre ve zirai kimyasallar bitki koruyucular verin yinede ağaçtan tam kapasite verim alamazsınız. Meyve ağaçları budanarak en üst düzey verim için hem uygun şekil alması sağlanır hemde ağacının hızlı büyüyen kısır sürgünlerle enerjisini başa harcaması engellenir.  

     Biz burada bu işi evinin önünde veya bahçesinde bir iki meyve ağacı yetiştirmeye çalışan amatörlere hitap ediyor ve onların anlayacağı şekilde sıkmadan sözü uzatmadan derin uzmanlık gerektiren bilgilere girmeden anlatmaya çalışacağız. Zaten bu konuda derinlemesine bilgi veren uzman yetiştirme edasında anlatan yüzlerce makale var. 

      Hedef kitlemiz amatörler olduğu için, Anadolu'da yaygın olarak her evin önünde yetiştirilen ağaç türlerinin budama şekillerini ele alacağız.Şimdi başlayalım.

ELMA AĞACINDA ŞEKİL BUDAMASI

    Elma ağaçlarında fidan dikildikten 3- 5.yıllarda şekil budaması mutlaka yapılmalıdır. Elma ağacı daima yere yakın olan dallarından meyve verme eğilimindedir.  Dalları yere yakın olduğunda çiçeklenme çok daha iyi olur. Ağacın göğe doğru dümdüz uzamasına sakın müsaade etmeyin. Ağaç dalları daima hemen hemen paralel şekilde geliştirilmelidir. Taç oluşumu için şekil budaması yapılırken dikkat edilecek en önemli husus ana gövdeden ayrılan ana taç dallarının iki den fazla tercihen 3 adet olmasına dikkat edilmelidir. Taç ana gövde sayısı aynı zamanda dörtten fazla da olmamalıdır. Ağacın ana gövdesi dengine düşen ortasında dimdik göğe doğru yükselen ister kalın isterse kamçı gibi ince dallar ağacın ömrü boyunca her yıl en dibinden kesilir. Amaç ağacın ortasının boşaltılması ve gün ışığının tüm ağaç dallarına eşit şekilde yayılmasıdır. Bu durum hava sirkülasyonunu da sağlayacağından zararlı mücadelesine de katkısı olur.

               

VİŞNE / KİRAZ AĞACINDA ŞEKİL BUDAMASI

        Vişne ve kiraz ağaçlarında budama ağacın ilk yıllarında başlar ve ağacın tam meyve dönemine girmesi veya istenilen şekli alması ile biter. Burda kastedilen ağaca ilk yıllarda şekil verilir ve tüm dallarında yoğun bir şekilde meyve dönemine girdiği ve istediğimiz şekli aldığı dönemde biter. Bundan sonraki dönemde artık kırılan, kuruyan veya aşırı düzensiz büyüyen dalların budanması gibi bazı ufak müdahaleler dışında ağaca müdahale etmemek en iyisidir. Çünkü vişne ağacının diğer meyve ağaçlarına nazaran ömrü çok kısadır. Kiraz ağaçları biraz daha uzun yaşan ancak bu ağaçlarda verimlilik çağına girdiğinde büyümesi neredeyse durur. Yani yapacağınız budama sonucunda ağaç kendini toparlayamaz. Vişne ve kiraz ağaçları şekil verilirken aşağıdaki görselde olduğu gibi klasik ağaç görünümünde yani ortada lider ana dal ve ona bağlı daha küçük yan dallar olacak şekilde şekil verebilirsiniz.

ARMUT AĞACINDA BUDAMA